Tot dit taakveld behoren alle inkomens- en bijstandsvoorzieningen: inkomensvoorzieningen en loonkostensubsidies op grond van de Participatiewet, de IOAW en de IOAZ, bijzondere bijstand, kwijtschelding van gemeentelijke belastingen en heffingen, de schoolspullenpas en de Ooievaarspas.
In 2020 is door de coronacrisis ook de TOZO toegevoegd.
Wat hebben wij daarvoor gedaan?
Het jaar 2020 heeft voor een groot gedeelte in het teken gestaan van financiële ondersteuning naar aanleiding van de coronacrisis. Met de invoering van de Tijdelijke Ondersteuning Zelfstandige Ondernemers (TOZO) zijn bij onze gemeente circa 2500 aanvragen ontvangen.
Dit vergde een snelle omschakeling in het werken en de noodzaak om extra capaciteit in te zetten. Met de extra inzet van collega’s uit andere disciplines en inhuur zijn de aanvragen voortvarend opgepakt.
We hebben onveranderd ingezet op het vergroten van de financiële zelfredzaamheid van inwoners door preventieve schuldhulpverlening, minimaregelingen en het rechtmatig verstrekken van uitkeringen. Wanneer voorzieningen onterecht zijn verstrekt, heeft handhaving plaatsgevonden. Daarbij hebben we oog voor de menselijke maat. Ook is het onterecht gebruik van voorzieningen zoveel mogelijk voorkomen door het verstrekken van heldere en duidelijke informatie/voorlichting aan de voorkant.
Het aantal bijstandsuitkeringen is toegenomen, zie verder paragraaf 6.5.
Speerpunt | Omschrijving | Status |
|---|---|---|
Vroegtijdige aanpak betalingsachterstanden | De gemeente ontvangt eerder informatie over inwoners betalingsachterstanden en zet daardoor sneller hulp in. Dit wordt mogelijk gemaakt door de aanpassing van de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening. |
|
Minder kinderen groeien op in armoede | Het aantal kinderen dat opgroeit in armoede is gedaald van 13,5% in 2016 naar minder dan 10% in 2022 (Bron: Minimabeleid 2019-2022, p. 12). |
|
Toelichting per speerpunt
Vroegtijdige aanpak betalingsachterstanden
Vooruitlopend op de wijziging van de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening (Wgs) is de gemeente in 2020 gestart met de pilot Vroeg Eropaf. In deze pilot worden inwoners met een betaalachterstand voor eerste levensbehoeften (elektriciteit, water, huur en zorgverzekering) proactief benaderd met een vrijwillig hulpaanbod. Hiertoe zijn afspraken gemaakt met de betrokken partijen. De pilot is bedoeld om mensen met betaalachterstanden vroegtijdig ondersteuning te bieden en verergering van schuldenproblematiek te voorkomen. Vanwege de coronacrisis is de pilot alleen in februari en maart op de vooraf afgesproken wijze uitgevoerd. Sinds de coronacrisis is Vroeg Eropaf met name telefonisch uitgevoerd of is langsgegaan bij inwoners met de uitnodiging om op een “corona-proof wijze” in gesprek te gaan over de betaalproblemen. De ervaring leert dat door telefonisch contact het bereik van het aantal inwoners lager ligt. Zoals opgenomen in het beleidsplan schuldhulpverlening 2021-2024 kan de gemeente vanwege een wetswijziging (per 2021) de pilot Vroeg Eropaf structureel inzetten en de aanpak intensiveren. Ook het inzetten van de Nederlandse Schuldhulproute draagt bij aan het vroegtijdig aanpakken van betaalproblemen. De resultaten van de pilot worden voortdurend gemonitord. Daarbij gaat het bijvoorbeeld om hoeveel inwoners met betaalachterstanden worden bereikt en hoeveel daarvan ondersteuning accepteren. |
|---|
Minder kinderen groeien op in armoede
Er wordt uitvoering gegeven aan het re-integratie- en participatiebeleid en het minimabeleid. Enerzijds wordt ingezet op het vergroten van het inkomen van gezinnen door de ouders naar arbeid te begeleiden, zodat een armoedeval wordt voorkomen. Uit het Onderzoek Armoedeval 2020 is gebleken dat werken loont; wanneer huishoudens in Leidschendam-Voorburg vanuit de bijstand gaan werken tegen een loon gelijk aan 110, 120 of 130% van het wettelijk sociaal minimum, gaan zij er in totaal inkomen altijd op vooruit. Anderzijds wordt ingezet op de ondersteuning van de doelgroep kinderen die opgroeien in armoede door de ouders te wijzen op de diverse minimaregelingen. Daartoe zijn in navolging op het minimabeleid eerder enkele wijzigingen in de minimaregelingen doorgevoerd, zoals een nieuwe verdeling binnen de individuele inkomenstoeslag, en is het Kindpakket verruimd. Ook zijn in 2020 een aantal acties uitgevoerd. Zo is in december 2020 de Sinterklaasactie van Leergeld ondersteund waarbij bij 735 kinderen cadeautjes zijn thuisgebracht. Het communicatiemateriaal is herzien in lijn met het advies van de Raad van Kinderen van groep 7 en 8 van basisschool Vreugd en Rust. Dit was een eerste pilot, in 2021 wordt de Raad van Kinderen doorontwikkeld. Bezien moet worden welke gevolgen de coronacrisis heeft voor de omvang van de doelgroep. Dit wordt gemonitord. |
|---|
Verbonden partij(en)
Wat heeft het gekost?
Inkomensregelingen | Primitieve | Begrotings- | Begroting | Realisatie | Verschil |
|---|---|---|---|---|---|
Lasten | 36.280 | 11.488 | 47.769 | 48.551 | -782 |
Baten | 28.434 | 12.587 | 41.021 | 42.535 | 1.514 |
Saldo van lasten en baten | -7.846 | 1.099 | -6.748 | -6.015 | 732 |
Bedragen x € 1.000 |
De lasten betreffen met name de kosten voor alle uitkeringen en de bijzondere bijstand inclusief armoedebestrijding (bijv. de schoolspullenpas) en de TOZO. Daarnaast bevat dit taakveld de kwijtscheldingen van afval- en rioolheffingen.
De baten betreffen met name de rijksinkomsten Bundeling Uitkeringen Inkomensvoorzieningen Gemeenten (BUIG), TOZO en inkomsten uit andere gemeente voor de uitvoeringskosten van de werkorganisatie Duivenvoorde. De baten dekken de lasten niet volledig omdat een deel van de lasten gedekt wordt door inkomsten uit de algemene dekkingsmiddelen.